Kto z nas nie marzy o pięknym uśmiechu? Piękne, proste zęby, bez wad zgryzu są przejawem dbania o siebie, troski o własne zdrowie i dają poczucie pewności. Pozwalają szeroko i szczerze uśmiechać się i zjednywać sobie ludzi. Świadomość tego, jak ważną rolę odgrywa w życiu uzębienie, w ostatnim czasie bardzo wzrosła. Jeszcze kilkanaście lat temu założenie aparatu u osoby dorosłej wzbudzało duże emocje. Dzisiaj noszenie aparatów stałych na zębach w trakcie leczenia ortodontycznego przez osoby dojrzałe nikogo nie dziwi, a noszeniem aparatu ortodontycznego nie tylko nikt się nie przejmuje, ale stało się ono wręcz zdrową modą.

Czym jest aparat ortodontyczny i jakie wady zgryzu koryguje?

Aparat ortodontyczny to urządzenie do leczenia wad zgryzu. Stosuje się go w przypadku zarówno drobnych korekt krzywego uzębienia, jak i poważnych wad zgryzu. Najczęściej korekcie podlegają zbyt szeroko rozsunięte zęby, pomiędzy którymi występują szpary lub zęby stłoczone w jamie ustnej, nachodzące na siebie. Noszenie aparatu pomaga również osobom, które cierpią na tyłozgryz, przodozgryz i zgryz otwarty, które są zdecydowanie trudniejsze do leczenia ortodontycznego.

Każda wada zgryzu, niezależnie od wieku pacjenta, może być leczona. Zwykle aparat ortodontyczny zakładany jest na zęby stałe, ale jeśli istnieje taka potrzeba, może być również założony przed ich pojawieniem się.

Dlaczego należy korygować wady zgryzu?

Leczenie ortodontyczne wad zgryzu jest potrzebne tylko z powodów estetycznych. Wady zgryzuistotnie utrudniają prawidłową higienę jamy ustnej, a nierzadko nawet ją uniemożliwiają. Przy stłoczonych zębach trudno je dobrze wyszczotkować, a używanie nici dentystycznej czy szczoteczki międzyzębowej bywa niewykonalne. Nieleczone wady zgryzu to:

  • brak możliwości wykonania prawidłowej higieny jamy ustnej prowadzące do rozwoju próchnicy i nadmiernego odkładania się kamienia nazębnego, a tym samym większe ryzyko wystąpienia chorób przyzębia
  • ścieranie się zębów i ich uszkodzenia – ukruszenia, pękania, złamania, uszkodzenia szkliwa,
  • urazy mechaniczne błon śluzowych w obrębie jamy ustnej,
  • nieprawidłowa praca stawów skroniowo-żuchwowych i niebezpieczeństwo wystąpienia choroby okluzyjnej,
  • wady wymowy,
  • niebezpieczeństwo wystąpienia kłopotów z prawidłowym rozdrabnianiem pokarmów, skutkujące z biegiem czasu trudnościami z trawieniem,
  • nierzadko utrudnione dla stomatologa leczenie zachowawcze.

Korygowania wad zgryzu i zakładania aparatu nie należy ani unikać, ani się go obawiać się, ponieważ trudno przecenić jego pozytywny wpływ na zdrowie i urodę.

Uśmiechnięta dziewczyna z ortodontycznym aparatem stałym na zębach

Jak jest zbudowany aparat ortodontyczny?

Tradycyjny aparat stały korygujący wady zgryzu składa się z zamków, łuków i pierścieni ortodontycznych. Zamki przytwierdzone są do zęba specjalnym klejem, a poprzez specjalne gumki – ligatury – łączą się z łukami wykonanymi z drutu ortodontycznego poprowadzonymi przez łuki zębowe. Ligatury mogą być mniej widoczne albo kolorowe. Na te ostatnie podczas kolejnych wizyt u ortodonty często decydują się dzieci. Pierścienie ortodontyczne zakładane są na zęby trzonowe. Pozwalają na precyzyjne osadzenie łuków aparatu. Stały aparat ortodontyczny daje możliwość stopniowej i precyzyjnej korekty położenia uzębienia.

Aparat stały może również nie posiadać ligatur. Jest to wówczas aparat samoligaturujący. Aparaty samoligaturujące pozwalają na łatwiejsze utrzymanie  higieny jamy ustnej i nieco przyspieszają leczenie ortodontyczne.

Jakie są rodzaje aparatów ortodontycznych?

Główne rodzaje aparatu dostępne na rynku to aparaty stałe i aparaty ruchome.

Aparat stały  jest tak przytwierdzony do zębów, by nie istniała możliwość samodzielnego zdjęcia go. Założenie aparatu tego typu dotyczy zębów stałych, a więc jest możliwe u osób dorosłych. Ze względu na materiał, z którego wykonane są zamki aparatów, wyróżnia się:

  • aparaty stałe metalowe (wykonane ze stopu wysokiej jakości stali, stopu stali z niklem lub tytanu),
  • ceramiczne,
  • porcelanowe,
  • kryształowe,
  • szafirowe.

Stałe aparaty mogą mieć zupełnie zamki w kolorze zbliżonym do koloru zęba i przezroczyste ligatury. Są wówczas mniej widoczne. Aparaty kosmetyczne, bo taką noszą nazwę, pozwalają zapanować nad korekcją wad zgryzu w sposób nieodbiegający od aparatu stałego tradycyjnego.

Pacjenci, którzy szczególnie  cenią sobie dyskretne rozwiązania mogą także zdecydować się na aparaty stałe lingwalne. Są one zakładane po wewnętrznej stronie łuku zębowego i niemal niewidoczne.

Najpopularniejsze pozostają jednak aparaty metalowe, w których zamki wykonane są ze stali i stopu stali z niklem. Aparat ortodontyczny tytanowy stosuje się w przypadku alergii na nikiel. Pozostałe poza metalowymi aparaty stałe mniej rzucają się w oczy, natomiast kosztują więcej.

Noszenie stałego aparatu ortodontycznego przynosi dobre efekty i pozwala na skorygowanie nawet poważnych wad zgryzu. Czas leczenia przy aparacie stałym wynosi najczęściej 1,5-2 lata u młodzieży i do 3 lat u dorosłych.

Aparat ruchomy tym różni się od aparatu stałego, że może być samodzielnie zdejmowany. Pacjent może wyjmować go do posiłków lub w przypadkach, gdy z powodu na przykład jakiejś uroczystości nie chce nosić aparatu. Jednocześnie należy pamiętać, że aparaty ruchome powinny pozostawać na zębach przynajmniej kilkanaście godzin na dobę.

Aparat ruchomy stosowany jest w sytuacji mniej wymagających wad zgryzu, takich jak przesunięcia zębów czy występowanie przestrzeni między zębami. Tego typu wady występują w większości u dzieci, dlatego właśnie dla dzieci i młodzieży w okresie wzrostu aparaty ruchome są idealne. Aparaty ruchome pomagają w rozbudowie łuków zębowych i wspierają odpowiedni wzrost szczęki.

Noszenie stałego aparatu ortodontycznego przynosi dobre efekty i pozwala na skorygowanie nawet poważnych wad zgryzu. Czas leczenia przy aparacie stałym wynosi najczęściej 1,5-2 lata u młodzieży i do 3 lat u dorosłych.

Korekcja zmian zgryzu przy wykorzystaniu ruchomego aparatu ortodontycznego, choć jest wygodniejsza, chociażby z powodu łatwiejszego utrzymania higieny zębów, trwa nieco dłużej niż w przypadku stałego aparatu.

Aparaty zdejmowalne są stosowane nie tylko w przypadku dzieci i młodzieży. Zakłada się je również w przypadku pacjentów po leczeniu aparatami stałymi w celu utrzymania nowej, prawidłowej pozycji zębów. Tego typu aparat to aparat retencyjny.

Od czego zależy wybór rodzaju i typu aparatu?

Wybór odpowiedniego rodzaju aparatu ortodontycznego to ważna sprawa w procesie leczenia ortodontycznego. Lekarz ortodonta omawia ją dokładnie z pacjentem, aby przy uwzględnieniu wad zgryzu, stanu jamy ustnej i oczekiwań, które u każdego pacjenta mogą być różne, zaproponować optymalne rozwiązanie.

Aparat ortodontyczny stały jest podstawowym wyborem nie tylko pacjentów, ale również ortodontów. Koszt aparatu ortodontycznego ma przy wyborze duże znaczenia. Cena aparatu na zęby uzależniona jest od tego, jaki rodzaj aparatu zostanie dobrany oraz to, czy jest on zakładany na jeden czy na oba łuki zębowe.

Czy powinno unikać się zakładania i noszenia aparatu ortodontycznego na jeden łuk zębowy? Wszystko zależy od indywidualnej sytuacji pacjenta.  Aparat stały  na jednym łuku może spowodować, że wyprostowane zęby nie będą pasować do łuku przeciwstawnego. Czasami jednak leczenie ortodontyczne na jednym łuku zębowy może być potrzebne przed planowanymi uzupełnieniami protetycznymi.

Jak dbać o higienę jamy ustnej w czasie leczenia ortodontycznego?

Higiena jamy ustnej w trakcie leczenia jest bardzo ważna. Na początku może sprawiać nieco kłopotu, ponieważ jej utrzymanie jest bardziej wymagające niż bez aparatu. Ortodonta na pewno poinstruuje, w jaki sposób zadbać o czystość. W prawidłowym czyszczeniu jamy ustnej pomogą:

  • dwie szczoteczki do zębów – tradycyjna i spiczasta, która dociera do trudno dostępnych przestrzeni międzyzębowych,
  • wyciorki – czyszczą zamki i przestrzenie między drutem a powierzchni a zęba,
  • nić dentystyczna,
  • pasta do zębów z fluorem,
  • płyn do płukania jamy ustnej.

Pomocny może być także irygator, który stosuje się, aby dokładnie wypłukać uzębienie, przestrzenie międzyzębowe, nad dziąsłami i elementy aparatu.

Osobom stosującym leczenie ortodontyczne aparatem stałym zaleca się mycie zębów przed zjedzeniem śniadania, po śniadaniu, po powrocie do domu z pracy czy uczelni, po obiedzie i przed snem.

Jak przebiega leczenie aparatem ortodoncyjnym?

Przed założeniem aparatu należy skontrolować stan jamy ustnej, wypełnić ubytki oraz wykonać skaling i piaskowanie. Wizyta, na której następuje założenie aparatu ortodontycznego, trwa od 30 minut do nawet 1,5 godziny, w zależności od stopnia skomplikowania wady zgryzu. Po założeniu aparatu i opuszczeniu kliniki pacjent musi sam zadbać, aby leczenie przebiegało bez zakłóceń.

W trakcie leczenia aparatem stałym koniecznie trzeba zaprzestać żucia gumy. Nie wolno też jeść twardych, wymagających gryzienia z dużą siłą owoców i pokarmów. Należy unikać słodzonych napojów i słodyczy, co może trudne do wytłumaczenia dzieciom, ale co jest dla zębów bardzo korzystne. Osoby dorosłe powinny zmniejszyć częstotliwość spożywania produktów barwiących zęby, na przykład buraków, czerwonego barszczu, wina i kawy.

Ważnym wymogiem leczenia wad zgryzu są regularne wizyty u stomatologa. Lekarz ortodonta wyznacza kolejne wizyty kontrolne tak często, jak jest to niezbędne w celu regulacji aparatu. Stopniowe zmiany ustawień aparatu doprowadzają do uzyskania docelowego stanu uzębienia. Należy wypełniać również wskazania podawane przez ortodontę, które dla różnych pacjentów mogą być różne, a których wykonanie może istotnie wpływać na przebieg leczenia.

5/5 - (1 głosów)

Dowiedz się więcej i zamów finansowanie pod nr tel.: 22 266 83 70 (pon.-pt. 8-20, sob. 9-14) lub przez FORMULARZ.